الکتروپمپ آب خانگی، صنعتی و کشاورزی

الکتروپمپ ها یکی از عمده دستگاه های برقی مورد استفاده در کشاورزی و باغبانی است. تقریبا در هر باغ یا زمین کشاورزی یک الکتروپمپ وجود دارد. الکتروپمپ ها معمولا برای آبیاری در باغات استفاده می شود. اما این دستگاه پرکاربرد فقط به حوزه ی کشاورزی محدود نیست و تقریبا در همه جا برای انتقال مایعات از الکتروپمپ ها استفاده می شود. اما حوزه فعالیت ما در در فارم کالا بیشتر کشاورزی است و ما بیشتر این محصول را از نظر کاربردها و انواع آن در حوزه خود بررسی خواهیم نمود. انواع الکتروپمپ مورد استفاده برای آبیاری در کشاورزی شامل الکتروپمپ شناور، الکتروپمپ کفکش، الکتروپمپ جتی و الکتروپمپ بشقابی هستند. در ادامه با انواع الکتروپمپ مورد استفاده در کشاورزی و باغبانی و همچنین الکتروپمپ خانگی بیشتر آشنا می شویم.

الکتروپمپ کفکش

کفکش ها همانطور که از اسم آنها مشخص است دارای طراحی هستند که آب یا مایع را از قسمت کف مکش می کنند. کفکش ها در سایزهای مختلف و با الکتروموتورهایی با قدرت های متنوع و ارتفاع های مختلف عرضه می شوند. کفکش آب یا چاه از جمله انواع پمپ‌‌های الکتریکی است که برای انتقال آب از عمق زمین به سطح زمین یا ارتفاع‌های بالاتر از آن استفاده می‌شود. پمپ‌‌های کفکش دارای انواع مختلف با آبدهی‌ها و خروجی‌های متنوع و با قدرت‌‌های مختلف هستند. اطلاع از نوع کفکش انتخابی و آشنا بودن به شرایط محل نصب و مشخصات پمپ یکی از مهمترین فاکتورهای انتخاب یک پمپ مناسب می‌باشد. فاکتورهای مهم در انتخاب یک کفکش مناسب را در ادامه بررسی می نماییم.

ویدیو اختصاصی معرفی انواع کفکش و لجن کش برند سیلور از فارم کالا

در این ویدیو که بصورت اختصاصی توسط فارم کالا تهیه شده است، انواع پمپ کفکش برند سیلور و لجن کش در آن معرفی می‌شود. برای پخش ویدیو روی آن کلیک فرمایید.

سایز دهانه‌ی خروجی پمپ کفکش چاه

کفکش‌ها با توجه به قدرت الکتروموتور و نوع پمپ نصب شده روی آن‌ها با خروجی‌های مختلف عرضه می‌شوند. معمولا خروجی کفکش‌ها از یک اینچ تا سه اینچ می‌تواند متغییر باشد. افزایش سایز خروجی باعث می‌شود تا پمپ مورد نظر آبدهی بیشتری را ایجاد نماید اما در سوی دیگر باعث کاهش ارتفاع آبرسانی می‌شود. یعنی می‌توان انتظار داشت که در صورتی که توان الکتروموتورها ثابت در نظر گرفته شود، با افزایش ارتفاع آبرسانی، سایز خروجی کاهش پیدا خواهد کرد. همچنین با افزایش ارتفاع آبرسانی میزان آبدهی نیز کاهش پیدا می‌کند. کفکش هایی که خروجی بزرگتری دارند معمولا برای آبیاری یا پر کردن مخازن در کمترین زمان استفاده می شوند. همچنین می توان از این نوع پمپ ها برای تخلیه آب استخر نیز استفاده نمود.

حداکثر ارتفاع آبرسانی

یکی دیگر از نکات بسیار مهم در انتخاب کفکش ارتفاع آبرسانی آن است. برای اندازه‌گیری دقیق ابتدا از عمق قرار‌گیری پمپ مطمین می‌شویم. اینکار را می‌توان توسط طناب نگهدارنده پمپ اندازه‌گیری کرد. سپس میزان ارتفاع آبرسانی در سطح زمین را با عمق چاه جمع می‌کنیم. در صورتی که نیاز باشد تا آب بصورت افقی نیز جابه‌جا گردد،‌ هر ۱۰ متر جابه‌جایی افقی را یک متر ارتفاع در نظر بگیرید. استفاده از کفکش متناسب با ارتفاع صحیح مورد استفاده بسیار مهم است. توصیه می شود تا نهایت 15% اختلاف وجود داشته باشد. در صورتی که ارتفاع واقعی مورد استفاده کم باشد و کفکش برای ارتفاع بلندتری طراحی شده باشد. این امر باعث می شود تا جریان الکتریکی بیشتری نسبت به حالت طراحی شده توسط کفکش مصرف شود. که در نهایت سبب داغ شدن الکتروموتور و سوختن سیم پیچ می شود. پس توصیه می شود کفکش را حتما در ارتفاع طراحی شده مورد استفاده قرار دهید.

تفاوت حداکثر میزان آبیارسانی و ارتفاع آبرسانی در الکتروپمپ‌ها

لطفا در نظر داشته باشید حداکثر ارتفاع آبرسانی نوشته شده در پلاک کفکش‌ها که با حروف انگلیسی Hm نمایش داده می‌شود، ارتفاعی است که آبرسانی در آنجا به صفر می‌رسد. اما ارتفاع آبرسانی که با حرف انگلیسی H روی پلاک نمایش داده می‌شود ارتفاع آبرسانی را نشان می‌دهد که دستگاه برای آن طراحی شده‌است. پس هنگام انتخاب الکتروپمپی برای شما مناسب است که ارتفاع آبرسانی آن به ارتفاع مورد نظر شما نزدیک‌تر باشد. هر چقدر از مقدار ارتفاع آبرسانی نمایش داده‌شده در روی کفکش بالاتر برویم، میزان آبدهی کاهش می‌یابد و فشار روی الکتروموتور افزایش می‌یابد که باعث افزایش جریان عبوری از سیم پیچ شده که حرارت سیم پیچ را افزایش می‌دهد و در آخر باعث سوختن سیم‌پیچ می‌شود. توصیه ما انتخاب کفکش مناسب با اختلاف ارتفاع نهایت 10٪‌ کمتر یا بیشتر از ارتفاع آبرسانی مورد نظر شماست.

الکتروموتور نصب شده پمپ آب

همان طور که میدانید پمپ آب از دو قسمت تشکیل می‌شود. الکتروپمپ که وظیفه‌ی تامین نیرو و چرخش پمپ را به عهده دارد و پمپ که وظیفه‌ی مکش و انتقال آب به ارتفاع را به عهده دارد. الکتروموتور و پمپ ارتباط مستقیم با هم دارند. کل توان مورد نیاز برای پمپ از طریق الکتروموتور آن تامین می‌شود. در نتیجه هر چقدر الکتروموتور پمپ انتخابی شما قوی‌تر باشد، هم ارتفاع آبرسانی شما می‌تواند بیشتر باشد و هم میزان آبدهی. اما تنها مسئله‌ای که ایجاد می‌نماید افزایش قیمت کفکش است. قدرت و نوع الکتروموتور نصب شده در روی پمپ کفکش ارتباط مستقیمی با قیمت پمپ کفکش دارد. در نتیجه باید با توجه به قیمت و سایر موارد و نکات ارائه شده در بالا، کفکش مناسب را انتخاب نماییم.

نکات مهم در مورد الکتروموتور

الکتروپمپ قسمت الکتریکی یک پمپ محسوب می‌شود که با توجه به قرار گرفتن دستگاه در داخل آب، بصورت ضد آب طراحی می‌شوند. هر چند بدنه الکتروموتور در داخل آب قرار می‌گیرد و موجب خنک شدن بدنه و سیم پیچ می‌گردد،‌ اما در برخی انواع این پمپ نیاز به روغن در داخل پمپ نیز دارد. حتی در برخی مدل‌های شناورها که دارای سیم پیچ عایق‌دار هستند از آب جهت خنک کاری داخلی سیم پیچ استفاده می‌شود. نکته بعدی جنس شفت داخل دستگاه است. شفت باید استیل و ضد زنگ باشد تا بتواند در شرایط مرطوب داخل آب زنگ نزند.

یکی از نکات مهمی که در مورد الکتروموتور نصب شده روی انواع پمپ های کفکش شناور مورد استفاده قرار می گیرد تعداد قطب الکتروموتور می باشد. الکتروموتورهایی که سیم پیچی آنها قطب کمتری دارد، مثلا دو قطبی هستند، قیمت کمتری دارند و همچنین وزن کمتری دارند. چون میزان سیم پیچ کمتری دارند. البته تولید کنندگان الکتروموتور از این موضوع به نفع خود استفاده می‌کنند. به این شکل چون الکتروموتور دو قطبی مس کمتری مصرف می‌کند، ارزان‌تر از الکتروموتور 4 قطبی هست. پس با جایگزین کردن این دو الکتروموتور با هم، می‌توانند مزیت رقابتی قیمت بیشتری دپر بازار داشته باشند. و البته خریدار در این مورد چیزی را متوجه نمی‌شود و سراغ الکتروموتور ارزان تر ‌می‌رود. اما یک سئوال، از کجا متوجه بشویم که یک الکتروموتور دو قطب هست یا 4 قطب؟

پمپ کفکش تک فاز یا پمپ کف کش سه فاز

پمپ کفکش نیز مانند دیگر الکتروپمپ‌ها از دو نوع الکتروموتور تک فاز یا سه فاز استفاده می‌کنند که هر کدام کاربردهای متفاوتی دارند. پمپ کفکش تکفاز معمولا برای استفاده‌های محدود استفاده میشود. این نوع پمپ کفکش از سایزهای کوچک 1 اینچ با ارتفاع آبرسانی 5 الی 8 متر شروع می‌شود و معمولا تا ارتفاع حدود 50 متر و بعضا تا 70 متر با خروجی 2 اینچ در بازار موجود هستند. تفاوت کفکش تکفاز با هم در قدرت الکتروموتور، ارتفاع آبرسانی، میزان آبرسانی، جنس بدنه و جنس پروانه‌هاست. پمپ کفکش‌ سه فاز مانند پمپ‌های تکفاز هستند و در سایزها و ارتفاع‌های مختلفی تولید می‌شوند. اما در پمپ‌ کف کش سه فاز معمولا سعی می‌شود پمپ‌هایی که نیاز به توان بالایی دارند تولید شوند. مثلا کفکش‌های 3 فاز عموما برای ارتفاع‌های بالای 30 متر تا 150 متر تولید می‌شوند و آبدهی بالایی نیز دارند. اما اگر مشکلی در تامین برق نداشتیم، یعنی هم برق تکفاز و هم سه فاز را داشتیم، کدام نوع کفکش را انتخاب کنیم؟

در جواب این سئوال باید گفت، که ابتدا باید مشخصات چاه یا منبع آب را به دقت در بیاورید. مثلا میزان دبی ورودی چاه شما چقدر هست؟ چه میزان مخزن یا ذخیره آب در چاه جمع می‌شود؟ ارتفاع آب تا چه مقدار بالا می‌آید و عمق چاه چقدر هست؟ چه دبی آبی در خروجی نیاز هست؟ آیا آمپر حداکثر کفکش با جریان عبوری از فیوز همخوانی دارد یا خیر؟ آیا سایز سیم‌های موجود در سر چاه با جریان عبوری از آن همخوانی خواهد داشت؟

در صورتی که کفکش تکفازی وجود داشت که جواب گوی نیاز چاه و خروجی مورد نیاز شما بود و مشابه سه فازی برای آن وجود نداشت، برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها بهتر هست پمپ کف کش تکفاز انتخاب شود. در غیر این صورت حتما سراغ پمپ کفکش سه فاز بروید. علت اصلی توصیه به خرید پمپ کف کش سه فاز به ساختار بخش الکتریکی آن برمی‌گردد. در الکتروموتور‌ سه فاز میدان مغناطیسی که از برآیند جریان عبوری از سیم پیچ‌ها حاصل می‌شود، یک میدان دوار و یکنواخت هست که با سرعت سنکرون دستگاه در حال چرخش هست. این میدان باعث گردش روتور دستگاه و در نتیجه پمپ می‌شود. این نوع سیم پیچ کمترین تلفات و لرزش را در دستگاه به وجود می‌آورد و می‌تواند توان‌ بالایی را ایجاد نماید. اما در الکتروموتور تکفاز این موضوع متفاوت هست. سیم‌پیچی تکفاز و میدان مغناطیسی حاصل از آن نمی‌تواند بصورت دوار باشد، پس برای ایجاد میدان دوار مغناطیسی، نیاز به ایجاد یک جریان الکتریکی با اختلاف فاز هست. این اختلاف فاز در کف کش و شناور تکفاز با استفاده از یک خازن ایجاد می‌شود. جریان عبوری از این خازن، به یک سیم پیچ کمکی داده می‌شود.

مزایا و معایب پمپ کفکش تکفاز و سه فاز نسبت به هم

اگر بخواهیم این دو مدل نوع را با یکدیگر مقایسه کنیم، مزایا و معایب زیادی را باید بررسی کنیم. به عنوان مثال مقایسه قیمت کف کش تکفاز یا کف کش سه فاز با هم می‌تواند یکی از این مسائل باشد. ولی باید توجه داشت که این مسائل میتواند بسته به مدل‌ها و برندهای مختلفی با هم متفاوت باشند، اما بررسی بصورت کلی انجام می‌‌شود و برند خاصی مد نظر نیست. در جدول زیر بصورت خلاصه موارد مهم مقایسه ای رو بررسی کردیم.

برآیند میدان حاصل از این دو میدان، یک میدان دوار خواهد بود که چون اندازه دو میدان برابر نیست، برآیند آنها تلفات زیادی را همراه خواهد داشت. پس در خرید کف کش تکفاز و خرید شناور تکفاز باید به این نکات توجه داشت که این نوع پمپ آب ها دارای تلفات بالای الکتریکی هستند و بازدهی آنها حتی به 50٪ نمی‌رسد. اما با توجه به محدودیت در تامین برق، در بسیاری از موارد چاره‌ای جز استفاده از این نوع پمپ نخواهیم داشت.

انواع کف کش از نظر محل خروجی آب

دو نوع کفکش از نظر ساختار تولید می‌شود. پمپ کفکش خروجی بالا که جریان آب را از بالای کفکش به بالا هدایت می‌کند و کفکش خروجی کنار که از پایین و از کنار آب را به بالا هدایت می‌کند. هر چند هر دو این کفکش‌ها در بازار موجود هستند، اما با یکدیگر تفاوت‌هایی نیز دارند. اینکه خرید کدام کف کش برای شما مناسب هست را باید خودتان بسته به نیازی که دارید به آن پاسخ دهید. اما برای اینکه خروجی آب کف کش از بالا باشد، یا باید از وسط کفکش به بالا هدایت شوند، یا از کنار به وسیله لوله. در حالت اول که آب از میانه کف کش به بالا هدایت میشود، هیچ گونه لوله در کنار دستگاه اضافه نمی‌شود و کف کش بصورت استوانه‌ای هستند. این مدل در نصب داخل چاه نیز آسان‌تر هستند. مزیت دیگر این مدل در این هست که آب از وسط دستگاه عبور می‌کند و باعث می‌شود که حرارت تولیدی در سیم پیچ دستگاه با راحتی بیشتری تخلیه شود. کف کش هایی که با لوله کناری خروجی آب را به کنار میاورند، در حقیقت همان مدل‌های معمولی هستند و فقط یک لوله کناری در آنها اضافه هست.