کرم خراط یا پروانه فری یکی از معروفترین آفت درخت در ایران است . کرم خراط کرمی چوب خوار بوده و مستقیما هسته چوب و تنه را مورد حمله قرار می دهد و باعث خشک شدن درخت می گردد. .به دلیل خشکسالی های متمادی این آفت هر سال بیشتر شده و متاسفانه درخت های زیادی قربانی این کرم می‌شوند و خواهند شد. درخت های گردو بادام سیب آلبالو گیلاس و زیتون از جمله معروف ترین درخت های مورد حمله این آفت هستند. یکی از مهمترین آفت های درخت گردو نیز کرم خراط است ، در این مقاله به آشنایی با کرم خراط و روش های مبارزه با کرم خراط می‌پردازیم.

کرم خراط چیست؟ + مشخصات کرم خراط

کرم خراط همینطور که گفته شد کرم ساقه خوار درخت و تنه خوار است. این آفت به خوردن تنه درختان ادامه می‌دهد تا جایی که دیگر درخت کامل سوراخ شود و در نهایت خشک گردد.

کرم خراط معمولا کرمی زرد رنگ بوده که خال های سیاه رنگ تا قهوی ای رنگ روی خود دارد . طول کرم ماده 35 میلی متر و طول کرم نر 25 میلی متر است. این کرم پس از دگردیسی کامل به طول 50 ال 70 میلی متر می رسد و تبدیل به شب پره میگردد. حشره کامل آن سفید رنگ بوده و دارای خال های خاکتری تا سیاه رنگ است.

نتیجه آفت کرم خراط و عدم جلوگیری: حمله به درختان

این کرم که به پروانه فری نیز معروف است در صورت حمله به درختان با خوردن تنه آن ها باعث شکستن تنه های آن در اثر وزش باد و یا با کاهش تحمل بار مانند راه رفتن روی شاخه های درخت باعث شسکستن شاخه ها می شوند می شوند . تاج درختان و سرشاخه ها و شاخه های اصلی به ترتیب مورد حمله اولین دسته قرار میگیرند و با گذشت زمان به سمت پایین و ریشه و تنه حرکت میکنند .

نحوه حرکت کرم چوب خوار خراط در داخل درختان:

این کرم ها ابتدا از شاخه های کوچک تغذیه کرده و با افزوده شدن به نیاز غذایی شان به سمت شاخه های بزرگ تر حرکت می میکنند لارو های کرم تا آخرین لحظه و قبل از پرواز در تنه میماند و لحظه لحظه تنه را می خورند تا برای که یکی از اصلی ترین نگرانی باغبانان است چرا که در صورت حمله به تنه شرایط تنش خیلی بیشتر شده و درخت رو به خشک شدن میگذارد .

بیشترین ضرر کرم خراط به کدام نوع درخت است؟

در سال های اخیر و با مطالعات مشخص شد که درخت گردو بیشترین ضرر را از این آفت میبیند و این آفت علاقه خیلی زیادی به حمله به این نوع درخت دارد. استان های همدان فارس کردستان و آذربایجان شرقی که دارای بیشترین درخت گردو هستند با این آفت بیشتر دست و پنجه نرم می کنند .

قابل ذکر نیز هست که سایر درختان مثمر نظیر سیب و هلو و زردالو و آلو هم در معرض آسیب این کرم خراط قرار دارد و باید روش های مبارزه با کرم خراط را نیز در آن ها مورد بررسی قرار داد.

روش مبارزه با کرم خراط گردو چگونه است؟

درخت گردو مورد علاقه کرم خراط است. بیشترین آسیب را هم به درخت گردو می‌زند، به این دلیل که چوب گردو به نوعی چوب نرم تر از بقیه درختان است و به دلیل تخلخل ذاتی چوب کردو عملا مکان مناسبی برای رشد و پرورش این کرم چوب خوار پدید آمده است. درپایین به طور کامل به بررسی روش های مبارزه با کرم خراط می‌پردازیم:

در پایین چند روش ساده و قطعی مبارزه با کرم خراط را ذکر میکنیم .

روش های مبارزه با کرم خراط

روش های مبارزه با کرم خراط به 3 دسته کلی تقسیم می شود .:

1}مبارزه فیزیکی

2)مبارزه زراعی

3)مبارزه بیولوژیکی

در این بخش به توضیح مبارزه فیزیکی میپردازیم و در آینده انشالله به بررسی موضوعات دیگر نیز خواهیم پرداخت:

مبارزه فیزیکی با کرم خراط: روش ساده و قطعی مبارزه با کرم خراط چیست؟

بسیاری از کشاورزان و باغداران از ما می‌پرسند که روش ساده و قطعی مبارزه با کرم خراط چیست؟ درجواب باید گفت که ساده‌ترین روش قطعا مبارزه فیزیکی است. بهترین روش برای مبارزه با کرم خراط به طور قطع استفاده از خمیر آنتی تارلو و زئوزران است. ولی خود مبارزه فیزیکی با کرم خراط یعنی چه؟

مبارزه فیزیکی یعنی شما با استفاده از روش هایی خود کرم را از بین می‌برید و دیگر کاری با لارو ها و کرم هایی آینده ندارید. این روش بسیار کم هزینه است و نیز بسیار مناسب کسانی است که باغ کوچک و تحت کنترل دارند برای این کار 3 روش معروف وجود دارد که باعث از بین روفتن قطعی آفت کرم خراط می‌شوند.

1) بهترین روش از بین بردن کرم خراط: آنتی تارلو و زئوزران

گاهی طبیعت هم نمی‌تواند طبیعت را نجات دهد!

نمونه اش همین آفت کرم خراط که خود طبیعت نتوانست جمعیت آن را کنترل کند و به ناگهان جمعیت کرم خراط به صورت انفجاری و تصاعدی بالا رفت. در نهایت انسان ها دست به دامان روشی غیر از روش طبیعت شدند و با استفاده از علوم شیمی ماده شیمیایی که بتواند کرم خراط را از بین ببرد را تولید کردند.

مبارزه با کرم خراط درخت به روش استفاده از خمیر شیمیایی آنتی‌تارلو و زئوزران روش جدید و نوین ولی بسیار با کیفیتی است که طرفداران پر و پاقرصی دارد چرا که به صورت دهان به دهان و بدون هیچ تبلیغی عملکرد آن را باغداران می‌بینند.

روش نابودی کرم خراط با استفاده از خمیر زئوزران:

روش استفاده این گونه است که ابتدا

• 1.محل سوراخ یا دالان ایجاد شده توسط کرم خراط را پیدا می کنیم
• 2.از روش سیم مفتول استفاده می‌کنیم و سیم نازک مفتول را وارد سوراخ می‌کنیم و می‌چرخانیم تا کرم خراط در آن جا از بین برود.
• 3. سپس مقداری از این خمیر را به داخل آن میریزیم به گونه ای که دهانه سوراخ پر شود و با انگشت روی آن فشار میدهیم .
• 4.سپس این خمیر در داخل چوب بوی خاصی ایجاد کرده و که کرم خراط را مورد هدف قرار داده و آن را از بین می برد.
• 5. سپس ورودی و خروجی سوراخ ایجاد شده توسط کرم خراط را با نایلون و یا چسب چوب می‌بندیم تا به صورت کامل لارو ها( تخم کرم) از بین بروند و دیگر هیچ کرم خراطی نتواند از این سوراخ به عنوان مامن استفاده کند.

تفاوت خمیر آنتی تارلو و زئوزران در چیست ؟

تفاوتی در جنس ماده و خمیر آنتی تارلو و زئوزران نیست .

تنها تفاوت آن ها در مقدار ماده و خمیر موجود در آن هاست. برای باغ های بزرگ و به صرفه بودن از زئوزران و برای استفاده های مقطعی از آنتی تارلو استفاده می شود همچنین آنتی تارلو بدون نیاز به هیچ وسیله ای وبا نیروی دست از تیوب همچون خمیر دندان خارج می شود ولی برای استفاده از زئوزران به تفنگ چسب همچون تفنگ چسب آکواریوم نیاز است.

آیا این خمیر برای درخت مضر است؟

خیر ، این محصول بعد ز آزمایش در آزمایشگاه ساخته شده و فقط برای از بین بردن کرم خراط عمل میکند .

2) تله فرمونی کرم خراط

تله فرمونی چیست؟ تله همانطور که از اسم آن بر می آید برای گیر انداختن است . تله فرمونی هم اینکار را انجام می‌دهد.در حقیقت روی تله فرمون ماده ای وجود دارد که کرم خراط نر جذب این تله شده و به آن میچسبد و در آن جا از بین میرود. با ازبین رفتن نر کرم خراط ماده ها دیگر قادر به تخم ریزی نخواهند بود و و کم کم جمعیت کرم های خراط درباغ کم می‌گردد .

این کار سبب از بین رفتن نصف جمعیت کرم ها شده و به طور ناگهانی سبب افت جمعیت کرم خراط ها می‌شود.

• تله فرمونی کرم خراط را چه گونه استفاده کنیم؟

قبل از تله گذاری باید ابتدا به درختان موجود نگاه کرد و بررسی کرد که آیا تعداد کرم خراط زیاد است یا نه اگر زیاد است از تله فرمون های بیشتری باید استفاده کنیم و اگر تعداد کرم خراط ها کم است از تله فرمونی با تعداد های کمتر استفاده خواهیم کرد. بهترین نوع شکل تله فرمونی معمولا مثلث شکل یا ذوزنقه شکل بوده و هست. تله فرمونی خود به صورت یک صفحه است که در یک طرف آن موادی وجود دارد که بسیار مورد علاقه کرم خراط و به ویژه جنس نر کرم خراط است.

روش نصب تله فرمونی این گونه است که سوراخ هایی در ورقه ایجاد کرده و سیمی را از آن می‌گذرانیم و به درخت محکم وصل می‌کنیم. تنها عیب استفاده از این روش ، مدت زمان طولانی برای حصول نتیجه است یعنی برای گرفتن نتیجه مطلوب باید 2 یا 3 سال به طور مداوم استفاده کرد تا نتیجه مطلوب به دست آید. ولی در عوض روشی بسیار بسیار کم هزینه است و اجرای آن به هیچ وجه زمان زیادی نخواهد گرفت.

• آیا خاک جذب این نوع تله می شود ؟

بله متاسفانه گرد و خاک نیز جذب این تله می شود اما مقدار آن در باغ خیلی کم است . ولی در باغ های تازه احداث شده خاک جذب می‌گردد. برای حصول نتیجه بهتر از تله فرمونی های سطلی استفاده فرمایید .

تصویر تله فرمونی کرم خراط برای مبارزه با کرم خراط

تله فرمونی کرم خراط مدل سطلی:

گفتیم که عیبی به تله فرمونی کرم خراط مدل ورقی وارد است این است که حشرات مزاحم و ختی گرد و خاک را نیز جذب خود می‌کند. این باعث افت کیفیت و عملگرایی تله فرمونی خواهد شد. برای جلوگیری از این افت کیفیت و نگه داشتن تله فرمونی در بالاترین حد کارایی، باید از مدل سطلی استفاده کرد.

مدل سطلی همانگونه که از نام آن برمی‌آید به شکل سطل است. شاید بپرسید اگر شکل تله فرمونی به شکل یک سطل است آیا کرم خراط ها فرار نمی‌کنند؟

باید گفت که خیر!

در مدل سطلی تله فرمونی کرم ساقه خوار خراط، سطل به گونه ای ساخته می‌شود که تنها کرم خراط توانایی ورود به آن را دارد و امکان خارج شدن را ندارد. در حقیقت سطل به شکل سطلی یک طرفه است. این یک طرفه بودن هم سبب وارد نشدن حیوانات ناخواسته می‌شود و هم سبب عدم ورود گرد و خاک و برگ و کاه می‌گردد.

3) تله نوری

تمامی حشرات عاشق نور هستند و کرم خراط هم عاشق نور است. در شب برای جذب کرم خراط چراغی افروخته و در زیر آن سطلی پر از آب یا نفت گذاشته و کرم خراط پس از مدتی داخل آب یا نفت افتاده و از بین میرود. این روش نیز همانند روش تله فرمونی به مدت زمان زیادی نیاز دارد تا بتوان به خوبی اثر آن را مشاهده کرد.

ولی نیاز به هزینه بسیار کمی دارد همانند روش های دیگه مبارزه با کرم خراط نیاز به هزینه کمتری دارد.

4) سیم مفتول

کرم های خراط پس از خوردن تنه یا ساقه ، دالانی ایجاد میکنند که با چشم قابل مشاهده است. برای از بین بردن کرم خراط که احتمالا داخل دالان باشد سیم مفتول نازک را به داخل دالان فرو کرده و میچرخانیم و چندین بار عمل را تکرار میکنیم و درنهایت سیم را بیرون کشیده و ورودی دالان را با خمیر آنتی تارلو یا زئوزران میبندیم تا لارو های احتمالی وتخم های ریز کرم در داخل درخت از بین بروند .

این روش هیچ هزینه ای ندارد ام برای حصول بهتر نتیجه و اطمینان از بین رفتن کرم‌خراط تنه درخت بهتر است این روش با روش زئوزران مخلوط گردد.